Een kritische blik op veel voorkomende uitspraken en misvattingen

In mijn ontwikkelingstrajecten met organisaties hanteer ik consequent een co-creatieve aanpak. De resultaten zijn vaak verrassend, innovatief en duurzaam. Toch is het niet altijd vanzelfsprekend om organisaties te overtuigen van de waarde van co-creatie.

In mijn aankomende blogposts zal ik dieper ingaan op veelvoorkomende uitspraken en misvattingen en deze in een realistisch perspectief plaatsen. Benieuwd naar de kracht van co-creatie? Blijf lezen!

“Co-creatie is toch hetzelfde als participatie, wij doen dat al!”

Bij het raadplegen van diverse bronnen rond participatie stuiten we op evenveel uiteenlopende ideeën. De verschillen zijn vaak afhankelijk van de context: bijvoorbeeld burgerparticipatie, participatie in de opvoedingscontext, of zorg en welzijn. Er zijn enkele gemeenschappelijke grote lijnen. Vrijwel iedereen spreekt over verschillende niveaus van participatie, zoals informeren, consulteren, adviseren, meebeslissen en zelfstandig beslissen. Sommige concepten schuiven co-creatie naar voren als één van de niveaus van participatie.

Co-creatie gaat verder dan participatie. Terwijl participatie zich vooral richt op betrokkenheid en inspraak, draait co-creatie om het gezamenlijk creëren en samenwerken aan innovatie. Hoewel participatie een voorwaarde is voor co-creatie, betekent het niet automatisch dat je co-creatief aan het werk bent als er participatie plaatsvindt.

Regelmatig hoor ik in organisaties praten over participatie in termen van het bevragen van cliënten of medewerkers en ze inspraak geven. Een aantal mensen, meestal leidinggevenden en staf, bedenken iets en toetsen dat af bij de cliënten en medewerkers. Hoewel dit positief is, blijven cliënten en medewerkers in een eerder passieve rol zitten. Bovendien worden de familie en het netwerk van de cliënt zelden betrokken, terwijl ze toch belangrijke partners zijn. We gaan ervan uit dat we met enkelen kunnen beslissen over het lot van velen. We kunnen krachtiger te werk gaan.

In een co-creatief proces spelen cliënten, hun familie of netwerk, medewerkers en stakeholders een actieve rol. Ze hebben invloed op de agenda, het proces, de oplossingen, de resultaten en de besluitvorming. Binnen dit proces zijn cliënten, hun familie of netwerk en medewerkers gelijkwaardige partners. De samenwerking, relatie en dialoog zijn cruciaal.

Bij co-creatie gaan cliënten, familie, netwerk, medewerkers en soms ook stakeholders in dialoog over wat voor hen belangrijk is. Ze bepalen samen waar ze naartoe willen werken en hoe ze dat het beste kunnen aanpakken. Ze geven vorm aan het proces en zetten ideeën om in actie en praktijk. Dit gezamenlijke proces leidt tot veel meer bruikbare en haalbare ideeën, duurzame innovatie, een hoge betrokkenheid en een groter draagvlak voor veranderingen.

In de volgende blog ga ik dieper in op de uitspraak “co-creatie vraagt te veel tijd”. Benieuwd naar een ander perspectief?

Inge