Het enige wat erger is dan blind zijn is, dat je wel zicht hebt, maar geen visie.
Helen Keller
Vanuit welke visie werken we?
Bij de coaching van verandertrajecten en de coaching van de mensen die de verandering mee vorm geven, werken we vanuit een concept waar verschillende kaders perfect samengaan: organiseren vanuit de bedoeling, co-creatie, appreciative inquiry en systeemdenken.
Organiseren vanuit de bedoeling
De bedoeling als toetssteen voor alles wat we doen.
Co-creatie
Samenwerken met medewerkers, cliënten en hun netwerk.
Appreciative Inquiry
Voortbouwen op waar we vandaag al sterk in zijn.
Systeemdenken
Oog hebben voor dynamieken en het grotere geheel blijven zien.
Organiseren vanuit de bedoeling
De Bedoeling is de essentie. Waarom bestaat iets? Waarom bestaat jouw organisatie? In grote lijnen zou je bijvoorbeeld kunnen stellen dat de bedoeling van een woonzorgcentrum is dat bewoners het kwalitatief leven kunnen leiden dat zij wensen. Of nog compacter: dat ze gelukkig zijn.
De leefwereld is het hier en nu. Het gaat om feitelijk gedrag en inter- en intra-persoonlijke dynamieken. Het is daar waar de professional de cliënt en zijn netwerk ontmoet. Het is daar waar medewerkers elkaar ontmoeten. Het is daar dat de werkelijke dienstverlening gebeurt.
In de leefwereld heb je het ‘hoe’ en het ‘wat’. Het ‘wat’ gaat over je ‘product’, of m.a.w. het wat is jullie aanbod van dienstverlening. Wat jullie aanbieden is op zijn beurt weer afhankelijk van het ‘hoe’. Het proces dat jullie aangaan met de cliënt, zijn netwerk en medewerkers zal bepalen welke dienstverlening jullie aanbieden.
De systeemwereld is een weergave van de leefwereld (plattegrond). De wereld van procedures, regels, organisatiestructuur, afspraken, taakomschrijvingen, … De systeemwereld zegt iets over de leefwereld, maar kent het hier en nu niet.
De denkrichting gaat van binnen naar buiten.
Wanneer problemen in de leefwereld systematisch aangepakt worden via de systeemwereld (regels – toezicht – controle) dan gaat de interesse van staf en directie vooral naar ‘de systeemwereld doen functioneren’. En dus minder naar de medewerker en de cliënt. Bovendien zal de interesse van medewerkers en dus ook hun energie te veel gaan naar de systeemwereld. Waardoor er minder ruimte overblijft voor de cliënt, zijn netwerk en voor elkaar.
Wanneer we werken vanuit de bedoeling zal de interesse en de energie van medewerkers veel meer gaan naar de cliënten en hun netwerk.
Wat betekent dit in het proces?
We zullen eerst samen de bedoeling scherp stellen. Dit wordt onze permanente toetssteen gedurende het gehele proces. Alles wat we doen of creëren moet kloppen met de bedoeling. Daarna ontwikkelen we, vanuit de gezamenlijke bedoeling, een gedragen toekomstbeeld van de organisatie. Als we dat beeld scherp hebben, kunnen we een ontwerp maken om te bouwen aan die nieuwe organisatie. Dit krijgt een vertaling in de leefwereld (praktijk) en in de systeemwereld.
Geïnspireerd door Wouter Hart en Simon Sinek
Co-creatie
Een verandering realiseren, die gedragen wordt door cliënten, hun netwerk, medewerkers en stakeholders, lukt enkel wanneer je ingrijpt op de complexiteit aan factoren die zich op verschillende niveau’s voordoen. Het individu (cliënt, familie/netwerk, medewerker, leidinggevende, vrijwilliger), de groep (het team/de cliëntgroep), en de organisatie.
Wil je dat dit proces tot een duurzaam resultaat leidt, dan zal je alle belanghebbenden nodig hebben. Co-creatie maakt dat mogelijk.
We denken al te vaak dat we met enkele slimme mensen, meestal leidinggevenden, staf en directie, een visie kunnen uitwerken, die vertalen naar de praktijk, een stappenplan opmaken, dat goed communiceren en dan implementeren. Soms experimenteren we op een afdeling met een pilootproject en rollen we dit nadien uit in de organisatie. We verwachten ons wel aan weerstand, maar sussen onszelf met te stellen dat dat normaal is. Met alle frustraties van dien als we voelen dat medewerkers niet gemotiveerd zijn om ons plan uit te voeren. Laat ons dit eens omdenken.
Iedereen in de organisatie, medewerkers, maar ook cliënten en hun netwerk en andere stakeholders beschikken over deskundigheid en kennis, die noodzakelijk is om verandering te realiseren. Creativiteit is niet gekoppeld aan een functie, maar aan de mate waarin mensen ruimte krijgen om elkaar te ontmoeten, samen te denken, een open dialoog te voeren, elkaar uit te dagen, hun sterktes in te zetten en te mogen experimenteren. Als we medewerkers, vrijwilligers, stakeholders, cliënten en hun netwerk betrekken van bij het begin om een uitdagend toekomstbeeld te creëren en hen die nieuwe organisatie mee laten ontwerpen, optimaliseren we hun intrinsieke motivatie en hun betrokkenheid bij de organisatie.
In een co-creatief proces betrekken we actief iedereen die bij een bepaald onderdeel van de organisatieontwikkeling belang heeft. We bereiden het co-creatief proces zorgvuldig voor en werken daarvoor met heel wat methodieken. Op die manier kunnen alle deelnemers écht mee creëren. We geven hen daarbij mandaat en regie over de inhoud en houden zelf het proces goed vast.
Appreciative Inquiry
Elk individu, elk team, elke organisatie heeft sterktes en kent succeservaringen. We gaan op die verschillende niveaus kijken naar wat er vandaag al sterk is en we ontwikkelen samen een gedragen toekomstbeeld van de organisatie. Als we dat beeld scherp hebben, kunnen we een ontwerp maken om te bouwen aan die nieuwe organisatie. Om ten slotte het ontwerp ook in praktijk om te zetten.
Deze manier van werken zorgt voor energie en vergroot de verbondenheid en samenwerking. Door de positieve focus stimuleren we creativiteit en vergroten we de kans op duurzame verandering.
Systeemdenken
Gefragmenteerd problemen oplossen veroorzaakt elders problemen in de organisatie. Daarom bekijken we elke verandering in de organisatie vanuit het grotere plaatje.
Bij complexe problemen of successen in een organisatie heeft het geen zin te zoeken naar dé oorzaak, dé schuldige of dé held. Je zal nooit dé oorzaak vinden en bovendien heeft iedereen een aandeel. Wat doe ik, wat doen wij als team of als organisatie dat hier gebeurt wat er gebeurt, is veel interessanter om te onderzoeken.
Circulair kunnen denken, kunnen kijken naar eigen aandeel en dat ook kunnen benoemen, is een basisvoorwaarde om in een team of organisatie te kunnen werken.