Er zijn heel wat gesprekken over de zin en onzin van Appreciative Inquiry (AI). In die discussies gaat het dan over of AI nu wel of niet werkt. Vanuit mijn ervaringen met organisaties, teams en therapie weet ik dat het werkt. Maar het werkt alleen wanneer je als coach, therapeut, leidinggevende, directie echt in de mensen gelooft. AI is in dat opzicht geen methodiek, maar een levensvisie. En dan… dan werkt het.
Als je naar een team, organisatie of individu kijkt als een ‘een verloren zaak’, als je niet echt gelooft in de kracht van mensen, als je een medewerker toch maar een loser vindt, ook al zeg je dat niet luidop, neen, dan werkt AI niet. Als je er niet in gelooft dat mensen iets kunnen bereiken, een toekomst mogelijk is, als je vooral problemen ziet, alles wat fout loopt, alles in vraag stelt, dan werkt het niet. Ook al gebruik je AI als methodiek. Want AI is geen trucje, het is een manier van zijn.
Mag je het dan niet over problemen of dingen die fout lopen hebben? Natuurlijk wel, maar het zijn obstakels die je moet oplossen op de weg naar een gewenste toekomst en vanuit de sterktes van mens en organisatie.
Ik denk dat dit vaak één van de misvattingen is, die AI ongeloofwaardig maken. “Jullie zweven, het mag alleen maar positief zijn, jullie pakken de problemen niet écht aan, …”, zijn bemerkingen die je al eens hoort. En eerlijk, ik zie het soms ook gebeuren. Als je een weg bouwt naar een uitdagend toekomstbeeld, maar geen rekening houdt met de obstakels onderweg, raak je nooit op bestemming. Dan creëer je heel wat teleurstelling bij de mensen die je mee op weg nam. Breng obstakels in beeld en zoek creatief naar oplossingen: een brug, een bocht, een tunnel, een heraanleg, onderhandelen, even vertragen, maar ook durven doorrijden.
Authenticiteit is voor mij een belangrijke sleutel. Echt op zoek willen gaan, echt willen onderzoeken wat sterktes zijn van mensen, teams of organisaties, durven dromen over een toekomst. En verder gaan. Dromen vormgeven en verwezenlijken. Samen iets realiseren, omdat je in het doel gelooft. Daar draait het om!
Ooit sprak iemand me aan op een groot evenement dat ik begeleidde. Een evenement met een 500-tal deelnemers en een enthousiaste groep van 18 procesbegeleiders. De kick-off van het bouwen aan een nieuwe organisatie. Gecoacht vanuit AI zette deze groep een prachtige dag neer. Naast drie plenaire momenten werkten we in acht workshops met de eerste twee fasen van AI, discover en dream. De begeleiders deden dit vanuit hun eigen passie en op een heel creatieve manier. En met succes!
In de namiddag werd ik aangesproken door iemand die al lang met AI werkt. Ik kreeg twee bemerkingen. Het klopte niet dat we de eerste twee fasen van AI hadden omgewisseld. En waarom waren er zoveel creatieve workshops? Het moest toch een Large Group Intervention, dus worldcafé zijn!? Ik probeerde uit te leggen wat onze motivaties waren, hoe deze dag gegroeid was, wat de bedoeling was. Maar kreeg geen verbinding, geen onderzoekende vraag, geen waardering. Tot slot zei ik dat AI voor mij geen methodiek is, maar een levensvisie. Voor zover ik weet is dat niet gebonden aan regels, maar dat zei ik niet luidop. Ik ronde het gesprek beleefd af en zocht in de drukte opnieuw de energie op.
Ik was enorm fier op de procesbegeleiders die ik coachte. Zij hebben niet alleen een geweldige dag neergezet, maar ze zijn zelf het levende bewijs dat AI werkt. Het was één groep, ook al werkten ze in, toen nog, drie verschillende organisaties. Cultuur- en persoonlijke verschillen mogen er zijn. Ze zijn samen een uitdaging aangegaan en hebben een resultaat neergezet dat nog verder ging dan wat ze hadden durven dromen. Op microniveau hadden ze al een nieuwe organisatie gerealiseerd. Iedereen is gegroeid en ervoer AI als een verrijking in hun leven. Ze waren het er allen over eens: AI is geen methodiek, maar een levensvisie.
Home